Een crisis uit innoveren
Bron: Consudel, editie februari 2023 | Column Theo Heere :
Door de ongewone tijden waarin we leven, vergeet ik soms hoe kort geleden het is dat grote evenementen werden afgeblazen of sterk aangepast vanwege de pandemie. In 2023 lijkt het coronavirus in Europa behoorlijk onder controle. En dit betekent dat ’s-werelds grootste handelsbeurs voor zoetwaren en snacks, ISM in Keulen, na twee jaar gelukkig weer op normale wijze plaats kan vinden. Al is het voor de zekerheid iets later in het jaar dan anders.
Uiteraard zal VBZ vertegenwoordigd zijn met een stand op deze beurs in april, samen met de Dutch Sweets Export Association (DSEA). DSEA helpt Nederlandse bedrijven die direct of indirect activiteiten in de zoetwarenbranche hebben en uitbreiding zoeken in bestaande en opkomende markten wereldwijd. We kijken erg uit naar dit evenement en nodigen iedereen van harte uit om onze stand (hal 5.2) te bezoeken. Zelf ben ik overigens zeer benieuwd naar alle nieuwe producten die de beurs gaat tonen. In dat kader is het misschien leuk om te weten dat op de maandag de traditionele Nederlandse borrel in de namiddag plaatsvindt.
Waar de pandemie vorig jaar eindelijk beteugeld werd, zorgde de Oekraïne-oorlog direct aansluitend voor een nieuwe crisissituatie. De energieafhankelijkheid van Europa bleek een zwakke plek en daarmee een dure. In allerlei landen werden vanuit overheden steunmaatregelen opgetuigd om burger en bedrijfsleven letterlijk de winter door te helpen. Aangezien het bedrijfsleven normaal gewend is zelf z’n broek op te houden, kijkt de zoetwarenbranche uiteraard ook naar oplossingen die een lange termijn-perspectief bieden. En die het liefst bijdragen aan de duurzame doelstellingen die we als land hebben afgesproken. Om die reden is VBZ is gesprek met EZK-agentschap RVO om te kijken naar groene oplossingen, waaronder ook slimme en mogelijk eenvoudig te implementeren technologieën. Zoals technologie om grote bakovens energie-efficiënter in te zetten. Nederland is tenslotte een land dat bekend staat om zijn innovatieve geest en binnen die traditie kijkt onze branche naar middelen om de energiecrisis creatief het hoofd te bieden.
En andere uitdaging voor onze branche in 2023 is de arbeidsmarkt. Kranten en nieuwswebsites worden vrijwel dagelijks volgeschreven met tips hoe personeel het beste te behouden. Salaris is lang niet zaligmakend, maar blijft een factor van belang. Flexibiliteit, werkklimaat en opleidings- en doorgroeimogelijkheden zijn vandaag misschien nog wel zwaarder wegend voor een werknemer. Als brancheorganisatie kijken we zowel naar beginnende medewerkers, waar we in de te sluiten cao nieuwe mogelijkheden voor scheppen, als naar huidig personeel met programma’s op gebied van duurzame inzetbaarheid (‘’Geef smaak aan jouw toekomst”), certificaten en taal- en computertrainingen. Op die manier behoudt men meerwaarde op de arbeidsmarkt, of dat nu bij onze lid-bedrijven is of elders en in mogelijk moeilijkere tijden. Zo pakken we dus arbeidsvoorwaarden in de meest brede betekenis van het woord op. Ook dat kun je als innoveren bestempelen, lijkt mij.
Als we cijfermatig terugblikken zie je dat in 2021, het meest recente complete kalenderjaar waar we in ons nieuwe branchecijferboekje publiceren, productie en export behoorlijk aantrokken na de ‘Coronadip’. Het online verkoopkanaal maakte in een jaar tijd een omzetstijging van zeker 31% mee, terwijl tussen 2015 en 2021 zijn marktaandeel zelfs verdubbelde. Inmiddels hebben we in 2022 natuurlijk een hoge inflatiegolf gehad mede als gevolg van de Oekraïne-oorlog. De exacte impact op macroniveau verwachten we in het najaar in beeld te hebben. Uit rondvraag onder leden weten we reeds dat het verkoopvolume over het algemeen door de prijsstijgingen daalde, terwijl toch lang niet alle kostenstijgingen doorberekend konden worden naar afnemers. Dus als we grip hebben op de energiekosten, bijvoorbeeld door innovatie en verduurzaming, zou dat al enorm schelen. Ik denk dat de conclusie kan zijn dat zolang we scherp blijven en het ondernemerschap blijven omarmen, er goede hoop is voor 2023.