Hebben we deze winter nog gas?
Bron: Consudel, juni 2022 :
Inflatie is allang geen spook meer. We mogen ons afvragen hoe ver we nog verwijderd zijn van een crisis. De klap voor de consument moet naar mijn idee nog komen. Velen hebben nog een doorlopend energiecontract, maar ook deze hebben een einddatum. Producten in de supermarkten worden duurder – de retailers zijn de ontkenningsfase inmiddels voorbij. Leveranciers hebben nu eenmaal hogere kosten en retailers geven die in de schapprijzen door aan de consument.
We hebben in Nederland met ferme taal drieste stappen gezet. Het terugbrengen van de handel met Poetin heeft tot doel om hem te isoleren en zijn inkomstenbronnen te laten opdrogen. Inmiddels is er reden tot twijfel of dat goed gaat lukken. Landen als China en India nemen voor een deel de business over en ze zijn ook bereid energie af te nemen. Blokkeren we Poetin daadwerkelijk, of voelt hij de ‘pijn’ niet of nauwelijks en hebben wij onszelf in de voet geschoten?
We hebben voor onszelf een megaprobleem gecreëerd. Door Russische energie af te zweren, moeten we op zoek naar alternatieven – en die kunnen duur zijn. Hebben we in Nederland tekorten, dan worden initieel 150 bedrijven van het gas afgeschakeld. Niet-essentiële bedrijven, zoals de fabrikant van – zeg – stoelpoten. Vanuit VNO-NCW heb ik begrepen dat de levensmiddelenindustrie pas in een ultieme fase wordt afgeschakeld van gas, dus dat geeft onze bedrijven voorlopige enige zekerheid over continuïteit, we zijn min of meer safe. Maar wat als de kraan van de gasleiding uit Rusland in de komende winter opeens wordt dichtgedraaid?
Een nieuwe ‘first’
Ik heb mij verbaasd over de pandemie, twee jaar lang. Maar dit is een nieuwe ‘first’: we praten serieus over de vraag of we deze winter nog gas hebben. Ons lot ligt in handen van een onbetrouwbare speler op het wereldtoneel, van wie wij ons volledig afhankelijk hebben gemaakt. Er zit maar een ding op. Rustig blijven. Grondstoffen voor de levensmiddelenindustrie blijven verkrijgbaar, zij het tegen een hogere prijs dan we gewend zijn. Een prijs die wij ons in dit welvarende land kunnen veroorloven, wij zijn ‘rijk’ genoeg. Dat is geruststellend, maar de consument zal de meerprijs voor brood en koek et cetera moeten betalen.
Hogere prijzen normaal
Hoe verder? Ik denk dat we er aan moeten wennen dat er een oorlog woedt in het oosten, niet eens zo ver weg. Hoe wrang ook, maar ook de hogere prijzen zullen een soort van ‘normaal’ worden. Ik vrees dat we voorlopig nog niet klaar zijn om echt los te komen van de energie van Poetin. Wij hebben nog niet de infrastructuur om over te schakelen op andere leveranciers. Het vervelende is dat de dictator het moment van afschakelen mogelijk voor ons gaat bepalen. Ik hou het voor mogelijk dat – na het besluit van Gasterra – ook de laatste stroom van Gazprom in de winter definitief stopt. Het kan dus nog veel erger.
Wie in de grote centra in het westen opereert, kan op termijn over naar elektra, warmtenet of waterstof en hoeft misschien niet zo veel te vrezen. Daarom hebben wij Kamerleden met energie in de portefeuille uitgenodigd voor werkbezoeken. We laten zien dat het mkb wel wíl overstappen op andere energiebronnen, maar dat niet elk bedrijf dat zomaar kan.
Een serieus verhaal, een tikje somber zelfs. Ik hoop dat ik ongelijk krijg.